Gebelikte Sık Sorulan Sorular
Gebelikte Sık Sorulan Sorular;
Cinsel yaşam
Cinsel yaşamınızı doktorunuzun da uygun görmesi durumunda sürdürmenizde bir sakınca görülmemektedir. Bazı özel durumlarda ( ağrı, kanama, düşük riski, erken doğum riski, enfeksiyon gibi ) doktorunuz cinsel ilişkiyi yasaklayabilir. Gebeliğin erken haftalarında kese ve fetus çok ufak olduğundan daha net görülebilmesi açısından doktorunuz vajinal ultrasonografiyi uygun görebilir. Bu durum bebeğinize zarar vermez.
Kilo alımı
Gebelikte Sık Sorulan Sorular : Gebeliğin ilk üç ayında hiç kilo almamış olabilirsiniz ( hatta kilo vermiş olabilirsiniz). Üçüncü aydan sonra haftada yaklaşık 450 gramlık kilo alımı beklenir. Zayıf anne adayları tüm gebelikleri boyunca 15-20 kilo , normal kilolu anne adayları 12,5-17,5 kilo, kilolu anne adayları ise 7- 10 kilo alırlar. Gebelikte beslenme Gebelikte 3 ana 2-3 ara öğün şeklinde sık sık ve küçük porsiyonlar şeklinde beslenmelisiniz. Hamilelik öncesine göre ek olarak 300 kalorilik enerji, 500 mg kalsiyum, 20 mg protein ve 20 mg demir ihtiyacınız vardır. Buğday ekmeği, bulgur ve kepekli yiyecekler B vitamini, demir ve folik asit ve zengin lif içerirler ve karbonhidrat ihtiyacınız için uygun besinlerdir. Enerji ihtiyacınız için mutlaka karbonhidrat tüketmeniz gerek se de aşırı kilo almamak için tatlı ve hamur işi gıdaları kısıtlamalısınız. Protein gereksinimi her gün 1 yumurta, 2 bardak süt, süt ürünleri, baklagiller (fasulye, mercimek, barbunya vb) ve günde 75 gram ( 2 köfte kadar ) et, tavuk veya balık ile karşılanabilir. Günde en az 6-8 bardak su içmeniz gerekir. Posalı (lifli) gıdaların tüketilmesi gebelikte sık görülen kabızlık şikayetlerini azaltır. Lifli gıdalar kepekli ekmek, yulaf ezmesi, barbunya, kepekli makarnalar, kayısı, kuru üzüm, bezelye, pırasa, esmer pirinç ve kuruyemişte bol miktarda vardır. Günde 3 dilim ekmeği aşmayın. Pilav, makarna gibi gıdaları 2-3 kaşıktan fazla tüketmeyin.
• Kola, gazoz ve şekerli içeceklerden uzak durun. Fazla maden suyu içmeyin. Sıcak günlerde, aldığınız sıvı miktarını artırın.
• Kızartmanın her türlüsünden kaçının.
• Alkol almayın. Mümkün olduğunca az ve açık çay için. Tercihen kahve içmeyin, ama canınız çok çekerse az miktarda içmenizde de sakınca yoktur.
• Konserve, tatlandırıcı ve hazır gıdaları tercih etmeyin. Kendi kendinize tuz kısıtlaması yapmayın. Ama turşu gibi aşırı tuzlu gıdalardan da kaçının.
Örnek bir günlük yemek listesi aşağıda verilmiştir: Sabah: 1 kibrit kutusu kadar peynir, 1 yumurta, 1 bardak süt, 2 ince dilim ekmek, istenirse 1 bardak açık çay, Kuşluk: 1 pors. meyve Öğle: 3 köfte kadar et, 1 pors. sebze yemeği, 2 yemek kaşığı pirinç pilavı, 1 kase yoğurt, 1 ince dilim ekmek İkindi: 2 porsiyon meyve Akşam: 3 köfte kadar et, 1 pors. sebze yemeği, 1 tabak çorba, salata Gebelikte vitamin kullanımı Vitamin ve minerallerin günlük alınması gereken miktarları genel olarak gebelik ve emzirme döneminde artmaktadır.
Elimizdeki bilgiler gebelikte, özellikle Folik asit , demir, kalsiyum, D vitamini ve B6 vitamini takviyesinin faydalı olduğunu göstermektedir. Folik asit, gebeliğin erken evrelerinde, bebeğin merkezi sinir sisteminin gelişimi için mutlak gerekli olan bir maddedir. Gebeliğin ilk 3 ayında ortamda yeterli folik asit olmazsa fetusta beyin ve omurilik ile ilgili anormallikler (nöral tüp defektleri) başta olmak üzere doğumsal gelişim bozuklukları görülme riski artar. Bu nedenle rutinde günlük 0,4 mg; NTD öyküsü olan gebelere ise günlük 4 mg folik asit takviyesinin nöral tüp defektlerini % 70 oranında önleyebildiği gösterilmiştir.
Bu nedenle ideal olarak gebelik kararının verilmesinden sonra, gebelikten en az 8 hafta öncesi ile gebeliğin ilk 3 ayı süresince bu destek sağlanmalıdır. Düşük kan değerleri olan hastalarda, düşük doğum ağırlıklı bebek doğurma, prematüritelik, anne ve bebek ölümü gibi risklerin arttığı gösterilmiştir. Tüm gebelik ve laktasyonda total olarak 1000 mg demir kaybedilmektedir.
Bu nedenle gebelere yaklaşık 60 mg günlük demir alımı mutlaka sağlanmalıdır. Demir takviyesi sırasında C vitamini alınmasının emilimi arttırdığı, kahve-çay-süt ve kalsiyum alımının ise bu emilimi bozduğu için demir hapınızla vitamininizi ayrı zamanlarda almanız gerekir. Özellikle bebeğin beyin gelişimi açısından çok faydalı olduğu bilinen Omega-3’ün esas kaynağı balıktır. Haftada iki kez balık tüketmiyorsanız doktorunuz size balık yağı kullanmanızı önerebilir.
Gebelikte ilaç-bitki kullanımı
Gebelikte Sık Sorulan Sorular : Doktorunuz size çeşitli ilaçlar kullanmanızı önerebilir. Bunlar sıklıkla bulantı gidericiler, vitaminler, demir ilaçları, ağrı kesiciler, mide ilaçları ve antibiyotiklerdir. Doktorunuzun size veya bebeğe zararı olabilecek bir ilacı kesinlikle önermeyeceğini, size reçete ettiği ilaçları bebeğe zarar vermeyecekler arasından seçtiğini unutmayın ve doktunuza güvenin. Diğer branş hekimlerine başvurduğunuzda hamile olduğunuzu mutlaka söyleyin ve önerdiği ilaçları kullanmadan önce kadın doğum hekiminize danışın. Aktarlardan alınan veya yurtdışından getirilen bitkisel ilaçlar ve çaylarla tedaviye asla başvurulmamalıdır. Papatya, rezene, ıhlamur, adaçayı gibi bitkileri dahi doktorunuza danışmadan kullanmayın.
Gebelik ve yolculuk
Seyahat için doktorunuzdan onay aldıktan sonra kendi aracınız, otobüs, tren veya uçak ile yolculuk yapabilirsiniz. Karayolu seyahatlerinizde 2 saatte bir mola vererek kısa yürüyüşler yapmalısınız. Çoğu havayolu şirketi 36. gebelik haftasına kadar uçuşa izin verir fakat 28. haftadan sonra hem gidiş hem dönüş için iki adet doktor raporu gerekmektedir. Bu raporun tarihi uçuş tarihinizden en geç 7 gün önce düzenlenmiş olmalıdır.
Tetanoz aşısı
Gebelikte Sık Sorulan Sorular : Gebelere steril olmayan şartlarda yapılan müdahaleler; özellikle de göbek kordonunun kesilmesi esnasında Clostridium Tetani adı verilen bakterinin aşı olmamış anneye veya yeni doğan bebeğe bulaşması sonucu ağır seyreden bir enfeksiyon hastalığı olan tetanoz görülebilir. Tetanoz gelişmekte olan ülkelerde yenidoğan ölümlerinde önemli yeri olan bir hastalıktır ve anneye yapılan aşıyla önlenebilir. Ülkemizde sağlık ocaklarında tetanoz aşısı 20. haftadan sonra ücretsiz olarak yapılmaktadır. Siz her ne kadar doğum yapacağınız yerin steril olduğundan emin olsanız da, ekstra bir önlem olarak gebelikte bu aşının yapılmasında fayda vardır.
Gebelikte grip aşısı
Gebelikte Sık Sorulan Sorular : Dünya sağlık örgütü gebeliğinin 4-6. ayları sonbahar dönemine denk gelen anne adaylarına grip aşısı yapılmasını önermektedir. Hamilelikte bağışıklık sistemi zayıfladığından grip daha ağır geçeceğinden ve ilaç kullanımınız kısıtlı olacağından doktorunuzun da önerisiyle grip aşısı yaptırmanız faydalı olacaktır.
Gebelikte egzersiz
Gebelikte Sık Sorulan Sorular : Gebelik boyunca en uygun egzersiz yüzme veya yürüyüştür. Düzenli yapıldığında dolaşım ve solunum sisteminizin daha iyi çalışmasına katkıda bulunur. Uykusuzluk, bel ağrıları, varis, bacak kramplarına daha az rastlalanır. Kilo kontrolüne faydası olur ve kendinizi daha iyi hissetmenizi sağlar. Spor yaparken pamuklu kıyafetler giymeye, egzersiz esnasında sık sık sıvı tüketmeye çalışın. Sırtüstü pozisyonda aniden tansiyonunuz düşebileceğinden bu pozisyondan kaçınınız. Kanama, nefes darlığı, baş dönmesi, çarpıntı, göz kararması, karın ağrısı, rahim kasılmaları hissederseniz egzersizi kesmeli doktorunuza başvurmalısınız.
Kan uyuşmazlığı
Gebelikte Sık Sorulan Sorular : Anne adayının kan grubunun Rh negatif, baba adayının kan grubunun Rh pozitif olduğu durumda söz konusudur. Eğer baba adayının kan grubu da Rh negatif ise, kan uyuşmazlığı yoktur. Kan uyuşmazlığı varsa gebeliğin 28. haftasında bir doz ve doğan bebeğin kan grubu Rh pozitif ise doğumdan sonrafi 72 saat içerisinde bir doz daha olmak üzere anneye koruyucu aşı yapılması gerekmektedir. Bebek hareketleri Bebek harekletleri anne adayı tarafından ilk olarak 19-20. haftada hissedilir. Bu dönemde zaman zaman bebeğinizin daha az oynadığını hissedeceksiniz. Bebek büyüdükçe seslere, yediklerinize ve sizin hareketlerinize tepki vereceğini göreceksiniz. Doktorunuz bir nedenle sizden bebek hareketlerini saymanızı isteyebilir. Bunun en iyi yolu akşam yemeğinizi yedikten sonra mümkünse 2 saat boyunca uzanarak saymanızdır; bu sürede en az 10 kez hareket etmesi beklenir.
Braxton-Hicks kasılmaları
Gebelikte Sık Sorulan Sorular : Gebeliğin 30. haftasından sonra rahminizde ağrısız, adet krampları gibi düzensiz ani kasılma ve gevşemeler hissedebilirsiniz. Bunlar doğuma hazırlık kasılmalarıdır. Elinizi karnınıza koyduğunuzda top gibi sertleşiyor ve toplanıyor hissi veriyorsa bu bir kasılmadır. Saatte dört kez den fazla oluyorsa ağrı hissetmeseniz bile erken doğum riski açısından kadın doğum doktorunuza başvurun.
